Fonty i czcionki

1 grudnia 2022

Fonty i czcionki. Projektowanie stron internetowych to nie tylko doświadczenie i wiedza z zakresu UX, ale także szeroki umiejętności typograficzne – ważne jest oko by widzieć, które kroje będą ze sobą pasować, a których lepiej nie łączyć.  Typografia ma dziś ogromne znaczenie w projektowaniu stron i aplikacji internetowych. Ciekawe, bo graficy czasem zdają się zapominać, że wygląd tekstu jest tak samo ważny jak jego treść, dlatego też warto poświęcić także czas na dobre dobranie typografii do danego projektu.

Dawniej przez czcionkę rozumieliśmy metalowy bloczek wykorzystywany w tradycyjnej technice drukarskiej, na którym znajdowała się wypukła litera, która następnie dociskana była na papierze. Font natomiast jest cyfrową postacią pisma z każdym poszczególnym znakiem zaprojektowanym w formie wektorów lub bitmapy. Ponieważ w środowisku cyfrowym czcionek nie odlewamy ani nie odciskamy, tylko projektujemy fonty w dedykowanych programach (takich jak FontLab), często można usłyszeć głosy, że pojęć „czcionka” i „font” nie należy używać zamiennie. Z drugiej jednak strony, próżno szukać w większości polskich słowników hasła „font”. Równie istotny jest tutaj fakt, że zdecydowana większość internautów wyszukuje fontów właśnie pod frazą „czcionka”. Tymczasem czcionka i font to obecnie pojęcia stosowane wymiennie.

Wymieniamy kilka rodzajów krojów pisma. 

Krój szeryfowy (serif) – szeryfy to elementy ozdobne pisma, kreski stosowane w wielu krojach w celu zwiększenia jego dekoracyjności. Jeśli dany font został zaprojektowany z wykorzystaniem szeryfów, to powinny być one konsekwentnie stosowane w całym zestawie znaków pisarskich danego fontu. Pismo szeryfowe wywodzi się z kutych w kamieniu napisów starożytnego Rzymu, a szeryfy i różna grubość linii symbolizują ślad dłuta kamieniarskiego.

Krój bezszeryfowy (sans serif) – krój pisma pozbawiony szeryfów. Taki tekst na ekranie komputera sprawdzał się niegdyś lepiej, co wynikało bezpośrednio z niskiej rozdzielczości dostępnych ekranów, a co za tym idzie niedokładnego wyświetlania drobnych szeryfów. Mimo iż współcześnie problem ten raczej nie występuje, to użycie krojów bezszeryfowych w sieci przyjęło się jako swego rodzaju standard, który jednak nie jest powszechnie i bezwzględnie przestrzegany.

Obecne standardy i trendy designu stron www przyjmują i są wręcz pożądane takie zabiegi jak łączenie kilku krojów pisma w jednej witrynie, czy zmienna ich szerokość, kolorystyka. Wszystko jest oczywiście kwestią stylu oraz gustu jaki przyjmie projektant czy grafik.